DIETA W CUKRZYCY

 

Cukrzyca

 

Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych (chorób przemiany materii) charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi), wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Jak wskazuje powyższa definicja cukrzyca nie jest jednym schorzeniem, lecz grupą schorzeń, które skupiają się wokół hiperglikemii. Przewlekła hiperglikemia w cukrzycy wiąże się  z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością wielu narządów, szczególnie serca, naczyń krwionośnych, nerwów, nerek oraz oczu. Choroba ta coraz częściej towarzyszy celiakii. Dlatego stworzyliśmy produkty bezglutenowe bez dodatku cukru. Dla odróżnienia od pozostałych produktów firmy GLUTENEX produkty te charakteryzują się opakowaniami w kolorystyce niebieskiej. Cukrzyca polega na zaburzeniach w użytkowaniu węglowodanów – należy zwrócić tutaj uwagę na glukozę.

 

Glukoza

Węglowodany dostarczane organizmowi wraz z pożywieniem przy udziale enzymów trawione są do mniejszych cząsteczek (jednocukry), które mogą być wchłonięte przez ścianę jelita. Należy do nich glukoza, która jest gromadzona jako materiał zapasowy w postaci glikogenu lub od razu spalana. Za wychwytywanie i użytkowanie glukozy odpowiada hormon insulina, wydzielany przez komórki beta, które zlokalizowane są w trzustce, a konkretniej w wysepkach Langerhansa. U zdrowej osoby przyjęcie posiłku pobudza komórki beta do wydzielenia insuliny.

 

Typ cukrzycy

 

Cukrzyca typu 1 (bezwzględny niedobór insuliny, cukrzyca insulinozależna) – jej przyczyną jest zniszczenie komórek beta, a więc upośledzenie ich czynności, co prowadzi do bezwzględnego niedoboru insuliny. Co w konsekwencji prowadzi do braku jej wydzielania reaktywnego na bodziec jakim jest posiłek czy glukoza. Cukrzyca typu 1 wymaga od początku leczenia insuliną.

 

Cukrzyca typu 2 (względny niedobór insuliny, cukrzyca insulinoniezależna) – jej przyczyną jest zmniejszona reakcja tkanek na insulinę, szczególnie wątroby, mięśni i tkanki tłuszczowej (insulinoodporność). Sytuacja taka może powodować zwiększone wydzielanie insuliny. A więc w cukrzycy typu 2 stężenie insuliny może być prawidłowe lub jak było wcześniej wspomniane zwiększone. Cukrzyca typu 2 może przekształcić się w cukrzycę typu 1, co związane jest z wyczerpaniem komórek beta (bezwzględny niedobór insuliny). W początkowym etapie nie wymaga leczenia insuliną, jednak w momencie przekształcenia w typ 1 jest to konieczne.

 

Cukrzyca ciężarnych – stan nietolerancji węglowodanów prowadzący do hiperglikemii o różnym nasileniu, który pojawia się lub zostaje po raz pierwszy rozpoznany w czasie ciąży. Wyróżnia się tutaj dwa stany chorobowe:

- Cukrzyca występująca u pacjentki niezależnie od ciąży.

- Cukrzyca ciążowa – zaburzenie wyidukowane przez ciążę, które ustępuje po jej zakończeniu. Kobiety po jej przebyciu znajdują się w grupie ryzyka rozwoju cukrzycy typy 2 (po 15-20 latach).

Większość pacjentek wymaga jedynie leczenia dietą oraz kontroli glikemii. 

 

Terapia cukrzycy

 

Terapia cukrzycy to przede wszystkim kontrola gospodarki węglowodanowej, a także leczenie wszystkich zaburzeń towarzyszących chorobie. Cukrzyca jest chorobą bardzo groźną ze względu na powikłania sercowo-naczyniowe i nerkowe, m.in. miażdżyca, upośledzenie wzroku oraz funkcji nerek.

Cukrzyca jest chorobą, w której bardzo dużą rolę odgrywa odpowiednia dieta (dieta cukrzycowa). W łagodnych jej postaciach zaburzenia przemiany węglowodanów mogą ustępować na skutek leczenia samą dietą (cukrzyca typu 2) oraz wysiłkiem fizycznym. Jednak bardzo często trzeba dołączyć leki, których zadaniem jest zwiększenie zużycia glukozy - obniżenie jej poziomu we krwi.

 

Podstawą leczenia cukrzycy jest odpowiednio zaplanowana, zbilansowana przez lekarza dieta, zrozumiana i przestrzegana przez pacjenta.

 

Zasady żywienia w cukrzycy typu 2

 

Cukrzyca typu 2 to najczęstsza postać cukrzycy, często określana jest cukrzycą żywieniowozależną. Na ogół występuje u osób dorosłych z nadwagą lub otyłością, w których diecie dominuje żywność wysoko przetworzona, wysokotłuszczowa oraz bogata w cukry proste, a osoby te często prowadzą siedzący tryb życia. Powodzenie terapii cukrzycy typu 2 zależy w dużej mierze od codziennej diety, która opcjonalnie korelować musi z przypisaną dawką leków. Aby mieć pewność, iż codzienna dieta jest prawidłowa należy najlepiej udać się do dietetyka/diabetologa, który wyjaśni pacjentowi pojęcie wymienników węglowodanowych, białkowych i tłuszczowych, a to pozwoli w pełni na samokontrolę ilości spożywanych w każdym posiłku wymienników, a zatem przyczyni się do zapobieżenia nagłym wahaniom glukozy we krwi.

 

Ogólne zasady żywienia w przebiegu cukrzycy typu 2:

 

1. 4-6 posiłków dziennie, o stałych porach

 

2. wykluczenie cukrów prostych, spożywanie produktów o niskim IG (indeks glikemiczny)

 

3. spożywanie warzyw do każdego posiłku

 

4. spożywanie owoców tylko w ustalonej ilości

 

5.spożywanie produktów nieprzetworzonych, nieoczyszczonych (np. węglowodany złożone pochodzące z produktów  

   pełnoziarnistych)

 

6. zwiększona ilość błonnika pokarmowego w diecie

 

7. ograniczenie spożycia tłuszczu pochodzenia zwierzęcego i ogółem